“Mijn alarm gaat voor de zevende keer af. Ik lig in bed te piekeren over alle ellende in de wereld. Hoe kan ik blij zijn als er zoveel oorlog is? Hoe kan ik optimistisch zijn als er straks geen leefbare wereld over blijft voor mijn generatie door klimaatverandering? Hoe kan ik me thuis voelen als er geen plek voor me is om te wonen? Deze en honderden andere vragen spoken door mijn hoofd.”
Wat je zojuist hebt gelezen is één van de vele manieren waarop hopeloosheid zich kan uiten onder jongeren. Onze generatie staat voor complexe uitdagingen: oorlog, klimaatverandering en een huizenmarkt die steeds minder toegankelijk is. Uit onderzoek van het RIVM blijkt dat veel jongeren zich zorgen maken over deze onderwerpen, en ook over de stijgende kosten van het dagelijks leven, politieke beslissingen en discriminatie in de samenleving (RIVM, n.d.). Deze zorgen zijn niet zonder gevolgen: emotionele problemen onder jongeren stijgen. In 2021 rapporteerde maar liefst 51% van de HBO- en WO- studenten lichte tot matige psychische klachten (Romunde, 2023).
Maar hoe gaan jongeren om met deze problematiek? Optimistisch zijn over de toekomst kan een belangrijke rol spelen in betere mentale gezondheid (Hitlin & Johnson, 2015). Ondanks de zorgen en groei in mentale problematiek, zijn jongeren optimistischer over de toekomst dan oudere generaties (Keating & Melis, 2021). Dit zou voornamelijk komen door gevoelens van zelfredzaamheid, wat inhoudt dat jonge mensen geloven dat ze de maatschappij positief kunnen beïnvloeden. Maar dit geldt niet voor iedereen, aangezien jongeren met gelimiteerde mogelijkheden minder optimistisch zijn.
Verder is er tegenwoordig meer een focus op gelukkig zijn als doel in plaats van geluk halen uit materialistische doeleinden (Nikunen & Korvajärvi, 2020). Dit zou een copingstrategie kunnen zijn voor het omgaan met onzekerheden over de toekomst. Het optimisme van jonge mensen kan gelinkt worden aan individualisatie theorieën, wat inhoudt dat jonge mensen niet langer traditionele levenspaden volgen en meer een eigen keuze hebben (Keating & Melis, 2021). Misschien herken je het bij jezelf of bij vrienden dat er andere keuzes worden gemaakt dan door oudere generaties, zoals eerst werken en reizen om daarna pas te gaan studeren of ervoor kiezen om minder te gaan werken.
Al met al zijn er veel zorgen (over de toekomst) bij jongeren te zien, evenals een groei in emotionele problemen. Toch zijn jongeren over het algemeen optimistisch over de toekomst, omdat ze het gevoel hebben dat ze de maatschappij positief kunnen beïnvloeden. Hierbij kan je denken aan klimaat protesten, wat jonge mensen een gevoel van kracht kan geven om iets te veranderen. Maar ook aan keuzes die je zelf maakt; je kan zelf kiezen wat je wil doen. Ondanks het optimisme van jonge mensen kunnen zorgen en hopeloosheid over de toekomst overweldigend zijn. Deze generatie kampt nou eenmaal met problemen die het toekomstperspectief negatief kunnen beïnvloeden. Maar of je nou met een cocktail onder een palmboom wil zitten of een wetenschappelijke ontdekking wil doen, de keuze is aan jou.
Literatuur:
Hitlin, S., & Johnson, M. K. (2015). Reconceptualizing Agency within the Life Course: The Power of Looking Ahead. American Journal of Sociology, 120(5), 1429–1472. https://doi.org/10.1086/681216
Keating, A., & Melis, G. (2021). Youth Attitudes Towards Their Future: the Role of Resources, Agency and Individualism in the UK. Journal of Applied Youth Studies, 5(1), 1–18. https://doi.org/10.1007/s43151-021-00061-5
Nikunen, M., & Korvajärvi, P. (2020). Being positive, being hopeful, being happy: Young adults reflecting on their future in times of austerity. European Journal of Cultural Studies, 25(3), 824–842. https://doi.org/10.1177/1367549420935901
RIVM. (n.d.).Mentale gezondheid. Geraadpleegd op https://www.rivm.nl/gezondheidsonderzoek-covid19/kwartaalonderzoek-jongeren/mentale-gezondheid
Romunde, F. (2023). Mentale gezondheid jeugd in cijfers. Trimbos-instituut. https://www.trimbos.nl/kennis/mentale-gezondheid-preventie/expertisecentrum-mentale-gezondheid/mentale-gezondheid-jeugd/cijfers//