Is persoonlijkheid erfelijk?

Blog 8 (27-05-2021)

Word jou wel eens verteld dat je op je vader lijkt? Of op je moeder? Soms zeggen mensen tegen mij dat ik dezelfde neus heb als mijn vader bijvoorbeeld, en de ogen van mijn moeder. Iedereen weet over het algemeen wel dat je de helft van je DNA aan je biologische vader en de helft aan je biologische moeder te danken hebt, maar, hoe zit het dan met persoonlijkheid? Als ik eigenwijs doe, dan zegt mijn vader altijd dat ik dat van mijn moeder heb overgenomen. Maar is dat eigenlijk wel zo? Is persoonlijkheid erfelijk?

Het is op zich logisch dat alle ervaringen die een individu in zijn of haar leven heeft, vooral buiten het huis, invloed hebben op de ontwikkeling en daarmee ook je persoonlijkheid. Maar, je omgeving is niet het enige wat invloed heeft. Genen spelen namelijk ook een rol. De correlatie tussen de persoonlijkheden van geadopteerde broers en zussen, bijvoorbeeld, is bijna nul. Daarnaast bleken de verschillen in de opvoedingsomgevingen van opgroeiende tweelingen die gescheiden zijn weinig invloed te hebben op verschillen in hun persoonlijkheid op volwassen leeftijd  (Krueger at al., 2003). Dit laat zien dat genen zeker invloed hebben op je persoonlijkheid, aangezien de geadopteerde kinderen dus wel in dezelfde omgeving opgroeien, maar toch anders zijn in hun persoonlijkheid door hun specifieke genen en vice versa met de tweelingen.

Deze invloed komt door polygene transmissie: meerdere genenparen combineren tot één fenotypische eigenschap. Het fenotype van een organisme is het totaal van alle waarneembare eigenschappen. Een voorbeeld van zo een eigenschap is persoonlijkheid, wat wordt beïnvloed door veel verschillende genen. De erfelijkheidscoëfficiënt wordt gebruikt om te kijken naar de mate waarin variatie in een specifiek fenotypisch kenmerk, zoals persoonlijkheid, binnen een populatie kan worden toegeschreven aan hun verschillende genen. Deze erfelijkheidscoëfficiënten verschillen tussen populaties.

Om te kijken naar hoe erfelijk persoonlijkheid dan wel is, kijken we naar vijf dimensies. Dit zijn: vriendelijkheid, extraversie, neuroticisme, gewetensvolheid en openheid. Uit onderzoek is naar voren gekomen dat voor vriendelijkheid een erfelijkheidscoëfficiënt van .42 is gevonden, voor extraversie .54, voor neuroticisme .48, voor gewetensvolheid .49 en voor openheid .57. Dit betekent dat tussen de 42% en 57% van de variantie in de populatie tussen deze dimensies verklaard wordt door hun genen. Dit is een best groot deel. Dus de kans dat mijn eigenwijze gedrag komt doordat ik die eigenschap heb geërfd van mijn moeder, is zeker aanwezig.

Verlaag het differentiatieniveau van secundair onderwijs

Blog 7 (29-04-2021)

Afgelopen jaren is er een toenemende roep om de leeftijd waarop jongeren hun middelbare schoolniveau moeten kiezen te verhogen, zo ook in de Tweede Kamerverkiezingen van dit jaar. De leeftijd waarop jongeren nu het middelbare schoolniveau kiezen is 12 jaar, Dr. Opdenakker stelt echter dat dit voor bepaalde jongeren te vroeg is. Aangezien deze beslissing de rest van hun leven zal beïnvloeden is het belangrijk om deze leeftijd in acht te nemen. Volgens Winters (2017) stimuleert het differentiëren op 12-jarige leeftijd ongelijkheid in de samenleving voor kinderen die later opbloeien, kinderen met een taalachterstand en kinderen met een lage sociaal-economische status. Uit onderzoek in Scandinavië is gebleken dat het verlagen van onderwijsdifferentiatie, dat jongeren op een latere leeftijd hun onderwijsniveau kiezen, het probleem van ongelijkheid in de samenleving kan helpen oplossen (Rathmann et al., 2016).

In Nederland ligt er al sinds de jaren 60 een plan om een zogeheten Middenschool te creëren. Deze school zit tussen de basis- en de middelbare school in, en op deze manier wordt de leeftijd van differentiatie verplaatst van 12 naar 15 of 16 jaar. In deze jaren krijgen de jongeren de kans om zichzelf verder te ontwikkelen voordat zij een definitieve richting kiezen (Creemers & Kleinbergen, 1978). Ondanks dat er een aantal van dit soort scholen zijn opgericht, is het nog geen alom bekend fenomeen.

Om ongelijkheid in de samenleving te verkleinen, jongeren een gelijke kans te geven op een goede toekomst en jongeren een bewuste en zekere keuze te laten maken voor hun opleiding, is het dus van belang dat het differentiatieniveau wordt verlaagd en jongeren daarmee op een latere leeftijd hun secundaire onderwijs kiezen.

Wil jij solliciteren op een bestuursfunctie binnen PAP? Vul dan onderstaand formulier in en verzend deze naar secretaris@svpap.nl. Wil je eerst nog wat meer informatie over de verschillende functies? Bekijk dan hier het bestuursinformatieboekje, of neem contact meet ons op voor een persoonlijk gesprekje.

We zien je sollicitatie graag tegemoet!

Heb je interesse in een bestuursjaar, maar twijfel je nog? Of wil je simpelweg wat meer informatie over wat bestuur zijn nu eigenlijk inhoud? Neem dan een kijkje in het bestuursinformatieboekje. Hierin lees je alles over het zijn en worden van het bestuur!

Heb je daarna toch nog vragen, aarzel dan niet om contact met ons op te nemen!

Culturele diversiteit, onderwijskansen en Klassen

Blog 6 (25-03-2021)

Nederland wordt momenteel, net als de meeste andere West-Europese landen, geconfronteerd met een toenemende diversiteit op scholen en in de klas in termen van etniciteit, taal, religie en identiteit. Helaas gaat deze culturele diversiteit gepaard met ongelijke onderwijskansen en -resultaten, die deels veroorzaakt worden door etnische verschillen in de mate van beheersing van de Nederlandse taal en de bekendheid met de Nederlandse schoolcultuur (Andriessen & Phalet, 2002). Maar er zijn ook andere redenen voor ongelijke kansen binnen het onderwijs. De documentaireserie Klassen gaat hier verder op in: in deze serie wordt getoond dat een kind met een lage SES (Sociaal Economische Status) al bij voorbaat slechter op school presteert. De vraag is of dit ligt aan de intelligentie en kunnen van het kind zelf, of dat externe factoren de reden zijn voor dit verschil.

De serie Klassen  speelt zich af in Amsterdam-Noord en legt de focus op kinderen van groep 8. Op elfjarige leeftijd krijgt ieder een individueel eindadvies voor de middelbare school. Dit heeft veel invloed op de toekomst van de leerlingen. Niet alle kinderen kunnen steun van hun ouders krijgen, sommigen staan er alleen voor. Er zijn verscheidene externe redenen voor kinderen om het moeilijk te hebben op school, de een heeft misschien een armoedige of onzekere thuissituatie en de andere staat op het punt te bezwijken onder de prestatiedruk die geleverd wordt door zowel ouders als leerkrachten. In Amsterdam-Noord heeft een grote toestroom van hoogopgeleide ouders voor een nieuw straatbeeld gezorgd. Hun kinderen gaan alleen niet naar dezelfde scholen als die van de oorspronkelijke buurtbewoners. Deze scheiding van klassen zien we niet alleen in Amsterdam-Noord terug, maar in heel Nederland.

De hoop is op dit moment gevestigd op de onderwijskrachten, mentoren, bestuurders en wethouders. Zij moeten ervoor zorgen dat het uiteindelijke diploma dat behaald wordt door elk kind, is gebaseerd op hun eigen kwaliteiten. Niet op het opleidingsniveau van hun ouders of andere externe factoren. Als er geen gelijke start is, moeten gelijke kansen worden gecreëerd om de verschillen tussen kinderen met andere culturele achtergronden zoveel mogelijk te verkleinen.

“Nederland schendt kinderrechten”

Blog 5 (25-02-2021)

“Nederland schendt kinderrechten.”, zo luidde in 2014 een krantenkop van een artikel uit Trouw. Een vergaande en ernstig uitspraak die gelukkig al ver achter ons ligt. Helaas gaat ook vandaag de dag nog niet alles perfect. In 1989 is in Genève op de United Nations Convention on the Rights of the Child (UNCRC) afgesproken wat perfect inhoud. Op de UNCRC is in 54 artikelen vastgelegd wat de rechten van een kind zijn en hoe de naleving daarvan gewaarborgd wordt. 

Sinds corona grip heeft gekregen over ons land en de samenleving, is er veel veranderd. Hoewel deze veranderingen en maatregelen worden ingevoerd met het oog op het groter goed, hebben zij niet alleen positieve effecten. Veelal wordt er al gesproken over de economie, festivals en evenementen en het onderwijs. Vooral laatstgenoemde heeft een immense impact op kinderen. Natuurlijk, en helaas, heeft corona een onmisbare negatieve invloed op mensen van alle leeftijden. In tegenstelling tot adolescenten, volwassenen en senioren, hebben kinderen echter weinig tot geen invloed in het beleid dat wordt gevoerd. 

Op dat punt gaat er dus iets mis. Alle landen die het verdrag op de UNCRC hebben getekend, hebben er namelijk mee ingestemd om altijd te handelen in het belang van het kind (artikel 3). Dat het lastig is om regelgeving op te stellen die de gehele samenleving ten goede komt, staat buiten kijf. In de huidige situatie mist er echter nog een belangrijk onderdeel: inspraak. In artikel 12 is opgenomen dat kinderen het recht hebben op een eigen mening, maar ook om met deze mening inspraak te hebben op regelgeving die hen betreft. Recentelijk luidt er in de samenleving steeds vaker het geluid dat de situatie voor de jeugd inmiddels te zwaar wordt (zo is de BNNVARA bezig met een documentaire over de mentale gezondheid van jongeren en zijn er artikelen over dit onderwerp gepubliceerd door onder andere de NOS, trouw en RTLnieuws.) Dit is een erg goede ontwikkeling, die hopelijk snel gevolgd wordt door ook kinderen te betrekken in de regelgeving. 16 februari is een goede eerste stap gezet met een persconferentie speciaal voor kinderen, georganiseerd door het NOS Jeugdjournaal. Iedereen heeft namelijk een mening over corona. Kinderen ook.

Een interview met Annika van Stichting Nedereind

Blog 4 (04-02-2021)

Wie ben je?

Mijn naam is Annika Veenstra, 22 jaar en ik ben nu bijna twee jaar werkzaam bij Stichting Nedereind.

Wat doet Nedereind precies?

Nedereind is een stichting die jong volwassenen en jeugdigen met een licht-verstandelijke beperking (LVB) en/of psychische- of gedragsproblematiek begeleidt bij alle dagelijkse bezigheden zoals wonen, werken, vrije tijd en persoonlijke ontwikkeling. Zelf ben ik werkzaam op de boerderij voor (jong)volwassenen als groepsleider, sinds ik mijn bachelor Pedagogische Wetenschappen in Utrecht heb gehaald. Ik ben tijdens mijn bachelor begonnen als assistent-groepsleider en dit was een heel mooie kans om alle theorie in de praktijk te brengen.

Hoe is het om bij Nedereind te werken?

Als groepsleider help ik verschillende cliënten met zelfstandiger worden. Bij Nedereind sta je niet stil, het is echt de bedoeling dat we de cliënten verder laten ontwikkelen, waardoor ze in de toekomst hopelijk op zichzelf kunnen wonen en/of helemaal uit zorg kunnen.

Naast zorg op de boerderij, waar momenteel ongeveer 10 mensen wonen, geef ik ook ambulante begeleiding. Dit houdt in dat ik 1x in de week op bezoek ga bij een cliënt die zelfstandig woont, maar wel begeleiding ontvangt. Ook deze cliënt help ik bij de zelfstandigheidsbevordering.

Bij Nedereind werken een aantal mensen fulltime, maar omdat ik nog een studie volg naast mijn baan bij Nedereind, werk ik ongeveer 2 dagen in de week. Dit zal de komende tijd minder worden, omdat ik bezig ben met de master Youth, Education and Society en fulltime stage ga lopen bij het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Hoewel ik hier ongelofelijk veel zin in heb, wilde ik mijn werkzaamheden bij Nedereind hier niet helemaal voor opgeven. Daarom ben ik super blij dat ik nog steeds 1 weekenddienst en ambulante begeleiding kan blijven geven tijdens mijn stageperiode. Ik denk dat dat voor mij het werken bij Nedereind ook typeert: het is aan de ene kant een stabiele werkomgeving waar gestreefd wordt naar structuur, continuïteit en regels (aangezien dat voor de cliënten ook prettig is), maar aan de andere kant is iedereen erg flexibel en is geen dag hetzelfde. Dat maakt het werk leuk en uitdagend. Een gedeelte van mijn collega’s is ook (oud-) PAPper. Ik werk met fijne collega’s samen om de cliënten een betere toekomst te geven. Dat geeft mij een goed gevoel.

Heb je nog een tip voor de lezers van de PAPeras?

Ik wil vooral aan de pedagogische wetenschappen-studenten vertellen dat de gehandicaptenzorg misschien niet het eerste is waar je aan denkt als je (ortho-)pedagoog wil worden, maar dit is een werkgebied dat veel breder is dan ik in eerste instantie ook dacht. Het is de perfecte plek om praktijkervaring op te doen en ik zou het iedereen aanraden!

Wil je zelf nog iets kwijt?

Momenteel staat er nog een vacature open, speciaal voor studenten pedagogische wetenschappen, voor een weekenddienst bij Nedereind. Solliciteren kan nog t/m 6 februari! Mocht je het ook leuk vinden om je kennis in de praktijk te brengen en hou je wel van een leuke uitdaging? Dan hoop ik jou snel als mijn nieuwe collega te mogen verwelkomen 😊 Ben je geïnteresseerd: kijk dan op www.stichtingnedereind.nl

Iedereen heeft wel eens de uitspraken en angsten gehoord, over hoe jongeren tegenwoordig steeds meer stress en werkdruk ervaren. Sinds een aantal jaar zijn er in de media regelmatig geluiden over toenemende burn-outs bij jongeren. Floor (21) kreeg een burn-out en vertelde hierover in een interview aan RTL Nieuws: “Juist door die stress en dat goed willen tippen aan iedereen en voor iedereen leuk willen zijn. Dat heeft ervoor gezorgd dat ik in die burn-out terecht ben gekomen.” Veel jongeren hebben het gevoel dat zij van alles tegelijk moeten doen. En belangrijk nog, dit alles goed moeten doen. Zelf herinner ik mij goed een gesprek met mijn vader, waarin ik aangaf naast mijn studie en mijn zaterdagbaan níet op zoek te gaan naar nog een nieuwe bijbaan. Het voelde alsof ik dit op moest biechten. Mijn ouders hadden verwacht dat ik na het stoppen van mijn tweede bijbaan weer een nieuwe zou vinden en veel vrienden hadden ook twee, of soms meer, bijbanen. Waar komen deze eisen die zoveel studenten zichzelf stellen vandaan? De Raad voor Volksgezondheid en Samenleving stelt dat niet zozeer de studenten veranderd zijn, maar de maatschappij. Deze verandering lijkt echter geen verbetering. Waar vroeger de studententijd gebruikt werd als voorbereiding om je loopbaan goed te starten, lijkt het inmiddels meer en meer een checklist te worden om je loopbaan te mógen starten. 

Onze eigen UU ziet ook dat het welzijn onder studenten achteruit gaat en organiseert daarom sinds drie jaar de Wellbeing Week. Deze week is erop gericht aandacht te besteden aan het welzijn van studenten en dit bespreekbaar te maken. Ook buiten de Wellbeing Week is praten een goede tip wanneer je stress of psychische klachten ervaart. Uit onderzoek is, waarschijnlijk tot weinig verbazing, gebleken dat veel studenten het internet op een verkeerde manier inzetten bij dit soort klachten (Gong, 2020). Zoals velen in deze corona-periode al hebben ontdekt, werkt fysieke beweging beter. Een laatste tip is om bij stress voor je studie, hulp te zoeken bij medestudenten (Ifdil & Bariyyah, 2015). Druk voelt net wat minder zwaar als je hem samen draagt: je staat er tenslotte niet alleen voor.

Een interview met Daphne Kroon, de regiocoördinator van Handjehelpen Utrecht Overvecht, heeft ons meer informatie geleverd over de organisatie. Handjehelpen is een vrijwilligersorganisatie die mensen die hulp nodig hebben (hulpvragers) koppelt aan mensen die hulp willen geven. Binnen Handjehelpen is een breed scala aan hulpvragers van jong tot oud, die qua beperkingen verschillen: zo hebben ze bijvoorbeeld sociaal, lichamelijke of psychische kwetsbaarheid. De mensen die hulp bieden zijn stagiaires of vrijwilligers. Daphne werkt samen met onder andere formele zorg organisaties zoals het buurtteam en Lister. Tijdens haar studie Toegepaste Psychologie heeft ze stage gedaan bij Handjehelpen, waarvoor ze koos vanwege de diversiteit en het werken met verschillende hulpverleners. Ze maakte elke dag nieuwe dingen mee, en vond het zó leuk dat ze heeft gesolliciteerd voor een functie als coördinator. Haar stage heeft geresulteerd in haar droombaan.

Voor het koppelen van vrijwilligers met hulpvragers is er bij Handjehelpen een specifieke procedure. Eerst bellen de vrijwilligers met Daphne over de beweegredenen die zij hebben. Als dit schikt worden ze uitgenodigd voor een intakegesprek over waar hun interesses liggen en welke taken ze zouden kunnen vervullen. De soorten taken die je op je kunt nemen lopen erg uiteen. Zo eet de een samen een gebakje en de ander gaat samen wandelen of samen vloggen. Er wordt gekeken naar interesses van de hulpvragers en hulpverleners en als er overeenkomsten zijn word je gekoppeld. Voor ieder wat wils! De huidige situatie met het corona virus heeft, net als bij veel organisaties, effect gehad op de werkzaamheden van Handjehelpen. Vooral aan het begin van de pandemie met strenger wordende maatregelen hadden ze hier last van, maar onderhand lukt het ze een weg te vinden om veilig hun werk door te zetten. Hierbij houden ze zich aan de maatregelen van het RIVM.

Om te peilen hoe tevreden de hulpvragers zijn met de hulp die ze verkrijgen heeft de organisatie een tevredenheidsonderzoek gedaan in het voorjaar van 2020. De resultaten hiervan zijn onder andere dat van de kinderen tot 18 jaar 52% zegt dat ze hierdoor beter om kunnen gaan met hun beperking en 65% zegt dat de kwaliteit van hun leven is verbeterd. Bij de volwassenen zegt 66% verbeterde kwaliteit van het leven te hebben en 64% kan beter omgaan met hun beperking. Een bijzonder groot positief effect dus!

Voor de mensen die de organisatie zouden willen ondersteunen zijn er meerdere mogelijkheden. Je kan je aanmelden als vrijwilliger om in de praktische zin ondersteuning te geven, maar als dat niet mogelijk is kan je ook doneren zodat Handjehelpen meer projecten op kan zetten. Dit is mogelijk via de website. Daphne draait ook het project Studentenbrigade sinds november waarin er een samenwerking is tussen studie-/studentenverenigingen en Handjehelpen (waaronder PAP!!). De bedoeling is om hieruit jongeren te werven die zich willen inzetten om te helpen als vrijwilliger. Dit is een goede ervaring en er wordt echt gekeken naar wat je zelf leuk/interessant vindt om te doen. Één keer in de twee weken een uurtje maakt al een verschil! Dus, als het je wat lijkt, meld je aan!

Sinds maart is onze wereld natuurlijk compleet anders geworden. Elk aspect van de samenleving is veranderd. Dit is ook te zien aan het aantal meldingen van slachtoffers van kindermishandeling. Eind september meldde het behandelcentrum Fier bij het Algemeen Dagblad (23 september, 2020) dat de hoeveelheid meldingen bij hen in de chatfunctie in de periode januari-eind april met 40% is gestegen. Daarentegen zag Bureau Jeugdzorg geen stijging in het aantal meldingen (15 april, 2020), er zijn hierover nog geen cijfers bekend bij het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Wel maakt Jeugdzorg zich zorgen over de problemen die niet zichtbaar zijn, langsgaan bij gezinnen komt namelijk door het virus vrijwel niet voor. Ook bij de Kindertelefoon is er sprake van meer telefoontjes, hier gaat het echter niet om meldingen maar eerder om bezorgde kinderen.

De toename van kindermishandeling in de huidige tijd heeft waarschijnlijke te maken met een vermindering van de controle van de omgeving. Het hebben van positieve relaties met de omgeving, bijvoorbeeld vrienden, wordt in het artikel van Assink et al. (2016) gezien als een beschermende factor tegen kindermishandeling. Het hebben van relaties is in de huidige tijd moeilijker doordat kinderen minder met hun leeftijdsgenoten kunnen omgaan. Hierdoor zal dit minder als een beschermende factor werken. Daarnaast zou het kunnen dat doordat ouders op het moment heel veel thuis werken, er meer kindermishandeling ontstaat. Diverse bronnen melden dus diverse feiten over de toe- of afname van meldingen van kindermishandeling, in ieder geval kan gesteld worden dat kwetsbare kinderen in de huidige tijd minder zichtbaar zijn en daardoor meer gevaar lopen.