Medailles of Mishandeling?
Het is zaterdagmiddag, ik heb lekker kunnen uitslapen en heb niet veel gepland voor vandaag. Weekend is voor mij als hardwerkende studente erg belangrijk, echt even bijkomen.
Maar zaterdag is voor veel gezinnen propvol ingepland; 7:00 opstaan, snel (gezond!) ontbijten, sportkleren aan, in de auto op weg naar een wedstrijd, de kinderen aanmoedigen vanaf de zijlijn en dan natuurlijk ook nog eens winnen.
Een best normale zaterdag voor veel gezinnen in Nederland, maar in sommige gevallen is het niet meer ’normaal’, dan gaat het van leuk sporten naar vormen van kindermishandeling.
Stéphanie Tijmes die op jonge leeftijd al turn topsportster was heeft het hierover in de documentair Mist. Zij heeft op jonge leeftijd grensoverschrijdend gedrag meegemaakt waar ze nu nog mee moet dealen.
„Het draait om macht, misbruik en medailles. Trainers en bondsbestuurders maken misbruik van tot robot gestuurde meisjes om hun eigen successen te behalen. En daarbij is alles geoorloofd, gelegaliseerd en genormaliseerd: intimideren, kleineren, uitschelden, vernederen, misbruiken, mishandelen, manipuleren, isoleren, angst zaaien, body shamen, vloeken, reguleren, straffen, treiteren, wraak nemen, verwaarlozen, brainwashen.”
Schreef Stéphanie (26) aan de tuchtrechter
Wanneer hebben we het over leuke medailles en wanneer hebben we het over kindermishandeling? Hoe vaak komt deze soort kindermishandeling voor in Nederland, en hoe kunnen we dit voorkomen? Ik hoop hier antwoord op te vinden en awareness te verspreiden.
Grensoverschrijdend gedrag kent vele vormen. Een onderzoeksrapport van Vertommen (2017) aangaande het bevolkingsonderzoek naar seksueel gedrag in de Nederlandse sport, laat zien dat seksueel overschrijdend gedrag een probleem vormt in Nederland. De prevalentie van SSG in Nederland is volgens dit onderzoek 12%, de uitgangsvormen, intensiteit, frequentie en duur van SSG zijn zeer divers. Verder tonen deze resultaten aan dat op jonge leeftijd sporten op internationaal niveau de kans op het meemaken van SGG sterk verhoogt. Ook minderheidsgroepen, zoals LGBTQIA+ sporters lijken kwetsbare groepen te zijn voor het ervaren van SGG in een sportomgeving.
Ernstige cijfers vind ik dit, 12% en wie weet nog meer, en dan hebben we het alleen over seksueel overschrijdend gedrag.
De ernst van deze cijfers laten me schrikken. En boos vraag ik me waarom de meeste vrijwilligers in Nederland nog steeds bij sportclubs aan de slag kunnen zonder een Verklaring Omtrent Gedrag te hoeven laten zien?
‘’Clubs, verenigingen en kerken die een actief beleid voeren tegen grensoverschrijdend gedrag, kunnen hun vrijwilligers via sportbond NOC*NSF, vrijwilligersplatform NOV of kerken koepel CIO een gratis Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) aan laten vragen. Tot nu toe doet er nog geen 20% van de bijna 24.000 sportclubs mee aan deze regeling’’(redactie, 2021).
Ik vind dit zeer nalatig gedrag van sportclubs, een tucht pleger kan dus gewoon van club naar club lopen en daar weer zijn volgende slachtoffers uitzoeken. Schandalig vind ik dit, het is nog wel gratis en deze regeling is er niet voor niks. Voor (toekomstige) ouders, wil ik het advies meegeven dit goed te checken voordat je je kind aanmeldt op een sportclub.
Nadat ik het verhaal van Stéphanie gelezen had, ging op zoek naar wetenschappelijke artikelen die mij meer inzicht zouden verschaffen over dit problematisch fenomeen. Tijdens mijn zoektocht kwamen er veel artikelen over seksueel grensoverschrijdend gedrag naar voren. Wat natuurlijk erg belangrijk is, begrijp me niet verkeerd. Maar toch denk ik dat de andere vormen van kindermishandeling op de sportclubs zoals body shaming, kleineren, verwaarlozen en misbruiken ook de aandacht moeten krijgen. Het is lastig om hier nu een uitspraak over te doen, ik weet namelijk niet zeker of dit ook buiten de topsport gebeurt, of dit vooral bij jongens of meisjes voorkomt en of er bepaalde sporten zijn die er tussen uit springen.
Er moet hier meer aandacht aan besteed worden, zodat het leed dat bijvoorbeeld Stéphanie tot vandaag de dag nog met zich draagt, voorkomen kan worden bij andere kinderen. Want sport moet geen kwelling worden, sporten moet leuk zijn, waar kinderen even lekker los kunnen gaan en vriendjes en vriendinnetjes leren kennen. Wat ik hier wel van heb kunnen leren is dat kindermishandeling niet alleen achter de voordeur plaatsvindt, en dat onze toekomstige pedagogische ogen vaak verder moeten kijken.